Januaristormen

                                                   

We kennen ze maar al te goed. Was dat niet precies datgene waarmee we de allereerste keer Stavanger binnen waaiden? Tijdens ons bliksem-proef-bezoek Noorwegen.

Als ik daar nog aan denk, hoe geweldig man en zoon het vonden aan boord van de Fjordline, en hoe weinig ik heb meegekregen, behalve dan de binnenkant van de wc en de muur naast mijn bed, die toen 28 uur lang mijn trouwe steun was. Hoe mij opbeurend werd verteld dat ik niet de enige groene was aan boord, en hoe langzaamaan toch ook dochterlief ziekjes werd. Hoe mij cola en zoute koekjes werden gebracht, op advies van de kapitein, met nog wat extra wit papieren zakjes, 'de laatste die we hebben kunnen scoren.' En ook, hoe de vloer van het ziekenhuishotel, de op het laatste moment geboekte kamers in Stavanger, omdat de boot niet door naar Bergen voer, verre van vlak was in mijn beleving. Hoe we vier dagen daarna weer op dezelfde boot stapten en ik nog steeds het gevoel had op bubbeltjesplastic te lopen.

Nu kunnen we er hartelijk om lachen, en van zeeziekte heb ik steeds minder last. Behalve wanneer het flink waait en de golven van opzij tegen de ferry aan beuken. Een ferry moet veelal dwars over het fjord, dus vaak niet tegen de golven in. En dat overdwars varen veroorzaakt nu net het meest vervelende gevoel. Mensen die dat kennen, weten precies wat ik bedoel.

Met storm ga ik dus liever ook niet naar de overkant. Bovendien kan het maarzo zo zijn, dat na jou oversteek, de ferry tijdelijk op stal gaat. En dan heb je twee keuze's. Of je blijft, of je rijdt om. En die ommetjes kosten je al gauw anderhalf uur of meer.

                                                     

En daar waar geen ferry's liggen, zijn er vaak bruggen. Sommigen best groot. Vaak ook heel windgevoelig. Dus wat denk je dat er gebeurd als het erg hard waait. Juist, dan staat daar zo'n rood licht te branden. Heel vervelend voor de mensen die daarover moeten en naar huis willen. Sommigen riskeren een boete en een duik en doen het toch. Anderen houden de weerberichten scherp in de gaten en gaan voor de bui aan. Onlangs nog waren richting de kust, meerdere bruggen gesloten.

Zo waren er dus kinderen die niet naar school toe konden. Jeej. Maar ook vice versa. En dus stond de hoofdmeester grote pannen soep te koken. Mensen die van oost- naar west-Noorwegen willen, of andersom, moeten tijdens dit soort weer heel goed de berichten van Statens Vegvesen in de gaten houden. Een pas kan zomaar dicht gaan of om de zoveel tijd doorgang geven aan een begeleidde groep. Dat heet kolonnekjøring. Ben je een beetje bekend, dan neem je bij voorbaat al een route die niet snel sluit, want ook de Statens Wegdienst prioriteert altijd een doorgang. En mocht het nu zo zijn dat echt alles dicht zit? Nou, daarom is het dus heel slim om, zeker in de wintermaanden, bij het oversteken van een pas, dekens, eten, drinken en extra brandstof bij je te hebben. Wees dus voorbereid en schat je eigen kunnen en kansen in. De juiste windvlaag veegt namelijk met gemak een bus van weg.

Electriciteit naar de huizen toe gaat hier veel via bovenleidingen. Heel logisch als je bedenkt dat de grond nogal hard is. Maar die bovenleidingen zijn ook vatbaarder voor wind, en dus is het niet raar dat er zo nu en dan, eentje het door storm begeeft. Zo sta je 's morgens de wasmachine te vullen en pap te koken, en zo zit je plots met je bakkie koffie naast een kaarsje. Daar kun je dan ook de hele tijd niet blijven zitten, dus grabbelen we naar het hoofdlampje en gaan we gewoon maar doen wat we kunnen doen. En terwijl je dan zo bezig bent, gaat ploeps, ineens het licht weer aan. En even ploeps gaat het weer uit. Vervolgens kijk je uit het raam en ziet dat waar het zonet nog donker was, nu wel licht brandt. Duuuuus. In het dorp is het weer in orde en erbuiten  nog niet. Dit is niets nieuws onder de zon. Ons huis staat ca 1 km buiten het dorp en valt dus onder de gepromoveerde weilanden.

                                                       

Een opmerking als, 'Noorwegen loopt achter', horen we wel vaker. Maar of dat nu ook zo is? 

Buiten de stedelijke gebieden om zijn er veel elektrische bovenleidingen, water uit een bron, rioleringen deels aangelegd, septic tanks nog in overvloed. Gasleidingen hebben we niet. De helft of minder aan assortiment in de supermarkten dan dat we van de Nederlandse Jumbo's gewend zijn. Alcohol alleen verkrijgbaar in de staatswinkel en voor een vlooienmiddel voor je kat, moet je toch echt langs de dierenarts.

Aan de andere kant rijden er hier gemiddeld meer electrische auto's, heeft zowat elke openbare parkeerplaats minimaal vier laadpalen. Zijn we hier als eerste overgeschakeld op het DAB systeem en wordt 3 G ontmanteld om plaats te maken voor 5 G. O, en dat gas, daar zijn ze hier al helemaal niet aan begonnen. 

En zo zullen er vast nog meer dingen te noemen zijn, beide kanten op, maar ons maakt dat niet zo heel veel uit. Bovendien waaien we zo een eind af van waar we het over hadden, dus, hop, terug.

                                                 

Stormen gaan vaak gepaard met heel veel regen. Die regen veroorzaakt op haar beurt soms ook weer voor ongemak. Een teveel ervan kan dan niet snel genoeg weg en loopt hier en daar dan gewoon over straat.  Een grote hoeveelheid regen zorgt eveneens voor het schuiven van kleine stukjes berg in de vorm van grond of steen. En wanneer de grond onder een kei gaat glijden, gaat ie rollen. En rolt hij door, dan neemt ie meer mee op zijn weg naar omlaag, om uiteindelijk bijvoorbeeld een weg te blokkeren.  En aangezien ons Gloppen geen overdreven groot wegennet heeft, is het afsluiten van een compleet dorp dus zo gebeurt. Maar geen paniek, men is hier creatief genoeg met bootjes en helikopters. De andere kant van de medaille is dan weer, dat de watervallen meer dan prachtig zijn. 

Nu is het eind januari en hebben we inmiddels al heel wat wind langs horen waaien deze maand. Het is warm voor de tijd van het jaar. Was het in november de hele maand nog zo ver onder nul en leek het een lange koude winter te worden. Zo ging de temperatuur in december omhoog, om op, of net onder de 8 graden boven vriespunt te blijven hangen. En tot nu toe is daar geen verandering in gekomen. De enkele dagen dat het net onder nul is, is het ook meteen heerlijk. Vaak droog, helder en geen tot weinig wind. Een mooie heldere maan maakt dan de donkere uren wat lichter. Maar wanneer, en dat vulde de meeste dagen van de afgelopen twee maanden, de temp wat verder boven nul kwam, kwam ook meteen de wind weer door het dal. Al dan niet met nattigheid.

Of het nog een beetje gaat winteren de komende maand, ik weet het niet. Een pak sneeuw in de komende wintervakantie is voor skiliefhebbers nog wel even fijn, maar daarna mag het wel voorjaar worden. Nu de dagen weer langer worden en de zon weer langzaam achter de berg vandaan komt, worden diep onder de huid, heel voorzichtig, de eerste prikjes lente alweer gevoeld.